خرابی سرورها یک نگرانی بزرگ برای شرکت‌ها محسوب می‌شود؛ زیرا کل عملیات آن‌ها به عملکرد سرور بستگی دارد. تمام داده‌های مربوط به کسب و کار همگی در رایانه‌هایی ذخیره می‌شوند که با سرورهای قدرتمند شناخته میشوند.

مانیتورینگ سرور یک اقدام پیشگیرانه برای شناسایی فعالیت‌هایی است که می‌تواند باعث مشکلات عمده و خرابی در سرورها شود. در این مقاله به بررسی اهمیت مانیتورینگ سرورها و اینکه چرا نقش مهمی در موفقیت کسب و کار شما دارد، می‌پردازیم. در ادامه 3 مورد از محبوب‌ترین ابزارهای مانیتورینگ را به همراه مزایا و معایب آن‌ها معرفی می‌کنیم.

مانیتورینگ سرور چه اهمیتی دارد؟

همان‌طور که گفتیم اگر سرورها در اثر خطاهای انسانی یا هر دلیل دیگر دچار خرابی شوند می‌تواند سبب تجربه بد مشتریان و آسیب دیدن کسب و کار آنان شود. خرابی سرور یک اتفاق رایج در صنعت وبهاستینگ است؛ زیرا سرورها بین چندین سایت با حداکثر به اشتراک گذاشته می‌شوند و همین موضوع باعث آسیب دیدن قطعات سرور میگردد.

 محدودیت منابع در هاست اشتراکی می‌تواند باعث مشکلات زیادی برای سایت ها شود، به همین دلیل است که بسیاری از کاربران به سراغ سرور مجازی(VPS) می‌روند. بنابراین، ممکن است به این فکر کنید که چگونه از کسب و کار خود در برابر خرابی سرور محافظت کنید؟ پاسخ بسیار ساده است؛ شما باید مانیتورینگ سرور را انجام دهید. 

بدون نظارت بر سرور، مدیران از مسائلی مانند فرسودگی منابع، کم بودن فضای ذخیره‌سازی، افزایش استفاده از (CPU) یا نقض‌های امنیتی احتمالی بی‌اطلاع خواهند بود. مانیتورینگ می‌تواند داده‌ها و آمار را از سرورها جمع‌آوری‌کند و اطلاعاتی را به مدیران ارائه دهد که برای پشتیبانی سرور به آن نیاز دارند.

اهمیت مانیتورینگ سرورها

سازماندهی شبکه برای کسب و کارهای بزرگتر که شاید بیش از 100 سرور دارند می‌تواند دشوار باشد. با چنین مقدار زیادی مدیریت سرور از طریق روش‌های دستی امکان‌پذیر نیست. بنابراین، هر شبکه‌ای به نرم افزار مانیتورینگ سرور نیاز دارد. در ادامه به توضیح دلایلی خواهیم پرداخت که چرا باید به سراغ نرم افزار نظارت بر سرور بروید.

 نرم افزار مانیتورینگ سرور می‌تواند هر مورد مشکوکی را در شبکه شناسایی کرده و هشداری را برای شما یا شرکتی که خدمات نظارت را انجام می‌دهد، ارسال کند. ابزارهای مانیتورینگ سرور با ارائه راه‌حل‌های ساده از بدترشدن مسائل کوچک جلوگیری می‌کنند.

از‌طرف‌ دیگر نصب فایروال، احتمال خرابی سیستم به دلیل وجود هکرها را کاهش می‌دهد. گاهی ممکن است تمام سخت افزارها نیاز به به‌روز‌رسانی داشته باشند و ابزارهای مانیتورینگ در مورد ارتقا‌های سخت افزاری به شما هشدار می‌دهند. بنابراین، با اطمینان یافتن از امنیت سیستم‌ها، می‌توانید کیفیت خدمات خود را بالا ببرید و مشتریان را راضی نگه دارید.

پیشنهاد مطالعه : مدیریت سرور چیست ؟

مانیتورینگ سرورها همچنین به شما کمک می‌کند که میزان استفاده از پردازنده و فضای هارد دیسک را در محدودیت‌های خود قرار دهید. وقتی سرور قطع می‌شود، نرم افزار نظارت بر سرور حل مشکلات را برای متخصصان شبکه آسان‌تر می‌کند. چون خواهید دانست مشکل از سمت چه موردی است .

مواردی که در سرور باید نظارت شود؛ پارامترهای نظارت بر سرور

اکنون که از اهمیت مانیتورینگ سرورها و دلایل انجام آن اطلاع یافتید، اجازه دهید به این موضوع بپردازیم که چه اجزایی باید در سرور شما نظارت شوند. مواردی که در مانیتورینگ سرورها باید تحت نظارت قرار بگیرد بستگی به اندازه سیستم دارد، اما برخی از مواردی که در حالت کلی نیاز به نظارت دارند شامل مواردی است که در ادامه آن‌ها را بررسی کرده‌ایم.

1. میزان استفاده از واحد پردازش مرکزی(CPU)

CPU به عنوان مغز سیستم وظیفه پردازش فرآیند‌های پیچیده را برعهده دارد. برای این‌که CPU بتواند بهترین عملکرد را داشته باشد، باید سطح استفاده از آن را تا 75% ثابت نگه دارید. گاهی درخواست‌های اضافی می‌تواند سبب ایجاد ترافیک بیش از حد شود و CPU ظرفیتی برای رسیدگی به همه آن‌ها را نداشته باشد.

2.  میزان استفاده از دیسک (Disk usage)

دیسک ( همان حافظه یا هارد دیسک های قدیم ) در سرور نقش بسیار مهمی دارد؛ زیرا تمامی اطلاعات روی فضای دیسک ذخیره می‌شوند. در‌صورتی‌که سخت افزار این دستگاه‌ها از کار بیفتد می‌تواند منجر به از دست رفتن داده‌ها شود. همچنین برای بهبود عملکرد CPU نیاز است تا سرورهای خود را در فضای بیشتری از هارد دیسک اجرا کنید.

3.  استفاده از RAM (RAM usage)

RAM یکی از انواع رسانه‌های ذخیره‌سازی است که سرعت آن نسبت به دیگر دستگاه‌های ذخیره‌سازی بیشتر است. CPU جهت پردازش سریع‌تر نیاز به فضای رم برای بارگذاری اطلاعات دارد. کمبود فضای رم می‌تواند منجر به کاهش عملکرد سرور‌ها شود.

4.  میزان ارورها (Error rates)

خطاها می‌تواند به دلیل پردازش درخواست‌های زیاد توسط سرور به وجود بیاید که مقدار آن از نسبت درخواست‌های خطا به کل درخواست‌ها به‌ دست می‌آید. در‌‌صورتی‌که نرخ خطا کمتر از یک درصد باشد می‌توان آن را خوب در نظر گرفت، با‌این‌حال بهتر است که این میزان به حداقل برسد.

5. میزان آپتایم (Uptime)

Uptime به مدت زمانی گفته می‌شود که سرور بدون مشکل کار می‌کند. مهم است که سرور به‌صورت  100 % آپتایم باشد، اما میزان آپتایم 99.999 %  نیز خوب است. اگر سرور شما حتی به مدت چند دقیقه درست کار نکند می‌تواند بوجود آورنده مشکلات جدی باشد.

معرفی 3 مورد از  محبوب‌ترین ابزارهای مانیتورینگ

هدف اصلی مانیتورینگ سرورها، نجات سرور از هرگونه خرابی احتمالی است. داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط نظارت سرور می‌تواند در شناسایی و بررسی مشکلات مفید باشد. جمع‌آوری داده‌ها ارزان است، اما نبود آن در زمان نیاز می‌تواند بسیار گران تمام شود. با توجه به آنچه گفته شد، اکنون در مورد ابزارهایی صحبت می‌کنیم که می‌توانید از آن‌ها برای مانیتورینگ سرور خود استفاده کنید.

1- نرم افزار مانیتورینگ Nagios

Nagios یکی از قدیمی‌ترین ابزارهای مانیتورینگ سرور و شبکه سازمانی است که به طور کامل قادر به نظارت بر سرورهای ویندوز، سرورهای لینوکس، سرورهای یونیکس، Solaris، AIX، HP-UX و Mac OS/X و موارد دیگر است.

برای استفاده از این ابزار شما به حداقل 20 گیگابایت هارد دیسک، 2 گیگابایت حافظه رم ،  CPU دو هسته‌ای 2.4 گیگاهرتز و سیستم عامل‌های CentOs یا Redhat Enterprise Linux نیاز دارید.

 Nagios XI همچنین یک نرم افزار مانیتورینگ شبکه و سرور سازمانی با تنظیمات پیشرفته و گزینه‌های گزارش است. اگرچه این نرم افزار به صورت رایگان در دسترس قرار دارد،اما شما فقط می‌توانید حداکثر هفت میزبان (گره) و خدمات نامحدود را نظارت کنید.

مزایای Nagios

• نمای نمودار طرح‌های ارتقاء را پیشنهاد می‌کند و اطلاعاتی در مورد برنامه‌ریزی ظرفیت ارائه می‌دهد.
•  کشف خودکار مشکلات باعث صرفه‌جویی در زمان برای عملکرد دستگاه‌های شبکه دستی می‌شود.
•  با سایر اجزای شبکه مانند سوئیچ‌ها و روترها یکپارچه می‌شود.
•  دارای رابط کاربری قابل تنظیم است.

معایب Nagios

• برای اجرا در سیستم عامل ویندوز نیاز به مجازی سازی دارد.
•   پیکربندی رابط کاربری آن پیچیده است.

2.  نرم افزار مانیتورینگ PRTG

 این یکی دیگر از ابزارهای محبوب موجود در بازار است که راه اندازی بسیار ساده‌ای دارد. PRTG کار نظارت بر شبکه، پهنای باند، میل سرور، وبسرور، پایگاه داده و ماشین‌های مجازی را ارائه می‌دهد.

نرم افزار مانیتورینگ PRTG  یک راه‌حل نظارت بر شبکه یکپارچه برای تجزیه و تحلیل کل زیرساخت IT شما است که می‌تواند تمام سیستم‌ها، دستگاه‌ها، ترافیک و برنامه‌های کاربردی را بدون نیاز به پلاگین اضافی کنترل کند. همچنین PRTG می‌تواند انواع سرورها را از نظر در دسترس بودن، ظرفیت و قابلیت اطمینان کلی نظارت کند.

مزایای مانیتور شبکه PRTG 

• گزارش یا ایجاد نماهای سفارشی توسط ویژگی کشیدن و رها کردن.
•  آخرین تغییرات ایجاد شده تقریبا بلافاصله با کشف خودکار منعکس می‌شود.
•  جنبه‌های مختلف سرور و منابع صفحه وب شما را با استفاده از حسگرهای انعطاف پذیر نظارت می‌‌کند.
• موارد مختلف اطلاع رسانی مانند ایمیل و پیامک را ارائه می‌دهد که نیاز به تنظیمات خاص خود را دارد.

معایب مانیتور شبکه PRTG

• ویژگی‌های این پلتفرم بسیار جامع هستند و یادگیری آن زمان می‌برد.
•  تنظیم گزارش آن چندان آسان نیست.

پیشنهاد مطالعه : انواع کنترل پنل های میزبانی وب

3.  Icinga

آخرین ابزار در لیست ما Icinga است که یک ابزار نظارتی رایگان و منبع باز برای سرورها، برنامه‌ها و شبکه‌ها است. این ابزار ویژگی‌های بسیاری مانند هشدار، گزارش، نظارت بر عملکرد، نمودار و غیره را ارائه می‌دهد.

دو نسخه از Icinga در دسترس است:

Icinga 1 

Icinga 2

Icinga 1 بخشی از Nagios Core است که عملکردهای بیشتری دارد. Icinga 2 کاملا باز طراحی شده و دارای یک رابط وب روان و پاسخگو است. Icinga 2 دارای یک زبان پیکربندی قدرتمند و REST API است. هنگامی که هر اتفاقی بیفتد، از طریق پیامک، ایمیل یا  اپلیکیشن‌های پیام رسان تلفن همراه به شما اطلاع داده می‌شود. Icinga کاملا رایگان است و نسخه پریمیوم ندارد.

مزایای Icinga

• دارای رابط کاربری ساده و قابل تنظیم است.
• ماژول‌ها امکان عملکردهای متفاوتی را دارند.
•  راه‌اندازی آن سریع است و نظارت بر سرور بلافاصله شروع می‌شود.

معایب Icinga

• ممکن است که به دلیل داشتن ویژگی‌های زیاد برای کاربران پیچیده به نظر برسد.

نتیجه‌گیری

سرور تمام جنبه‌های حیاتی و مهم هر سیستم را مدیریت می‌کند و به‌همین‌دلیل است که نظارت دقیق بر کلیه عملیات و فعالیت‌های انجام شده توسط سرور ضروری است. با مانیتورینگ سرورها، می‌توانید به جای اینکه همیشه با مسائل فنی سروکار داشته باشید، بیشتر روی رشد و گسترش کسب و کار خود تمرکز کنید. فرآیند نظارت بر سرور شامل مواردی مانند نظارت بر پهنای باند، فایروال، سوئیچ، روتر، شبکه و دما می‌شود. مثلا برای سرورهای ذخیره‌سازی، از دست دادن داده، حملات بدافزار، امنیت، در دسترس بودن، سرعت و ظرفیت نظارت می‌شود. 

برای سرورهای وب، امنیت، سرعت، حملات بدافزار، بار ترافیک و پاسخگویی کنترل می‌شود.